İzmir’de Haciz Uygulaması Hakkında Bilmeniz Gerekenler
İcra ve iflas hukuku, hem alacaklılar hem de borçlular açısından en çok merak edilen alanlardan biri. Özellikle haciz işlemleri, çoğu zaman sürecin en görünür ve en gergin aşaması olduğu için, yanlış bilgi ve şehir efsaneleriyle de sık sık karışıyor.
İzmir gibi ticaretin ve ekonomik hareketliliğin yoğun olduğu bir şehirde; icra takibi, haciz, maaş kesintisi, banka blokesi, ev eşyası haczi gibi kavramlarla karşılaşmak hem alacaklılar hem de borçlular için oldukça yaygın. Bu nedenle, haciz işlemleri nasıl yapılır, İzmir’de icra dairesi uygulaması nasıldır, borçlunun ve alacaklının hakları nelerdir? gibi sorulara net ve hukuka uygun cevaplar vermek büyük önem taşıyor.
Avukat Fırat Memiş (FM Avukatlık Bürosu) olarak, İzmir icra avukatı ekibimizle; alacaklılar için haciz ve tahsilat sürecini profesyonelce yönetiyor, borçlular için ise hak kayıplarının ve ölçüsüz hacizlerin önüne geçmek amacıyla hukuki danışmanlık ve temsil hizmeti sunuyoruz.
Haciz Nedir? İcra Takibi ile İlişkisi
Kısaca tanımlarsak; haciz, alacaklının icra takibine dayanarak, borçlunun malvarlığı üzerinde devlet zoruyla alacağını güvence altına aldığı ve tahsil ettiği işlemdir.
Haciz, tek başına bir süreç değil; icra takibinin bir aşamasıdır. Yani:
- Önce icra takibi başlatılır,
- Borçluya ödeme emri tebliğ edilir,
- Süresi içinde ödeme veya itiraz gelmezse ya da itiraz bertaraf edilirse,
- Alacaklının talebi üzerine haciz işlemi yapılır.
Dolayısıyla “Hakkım var, hemen hacze gidilsin” tek başına yeterli değildir; hukuki prosedürün sırasına uyulması zorunludur. İşte bu noktada İzmir icra avukatı desteği, sürecin hem hızlı hem de hatasız ilerlemesi açısından kritik rol oynar.
İzmir’de İcra Takibi Süreci Kısaca (Alacaklı ve Borçlu Açısından)
Haciz aşamasına gelmeden önce, icra takibinin temel adımlarını basitçe görmek faydalı olur.
Alacaklı Açısından İcra Takibi
- Takip türünün belirlenmesi
- İlamsız icra, ilamlı icra, kambiyo senetlerine özgü takip vb.
- İcra dairesine başvuru
- Alacak miktarı, dayanak belge, taraf bilgileriyle birlikte takip talebinin hazırlanması.
- Ödeme emrinin borçluya tebliği
- Borçlunun 7 gün (kambiyoda 5 gün) içinde ödeme veya itiraz hakkı
- İtiraz yoksa veya itiraz kaldırılırsa → Haciz talebi
Bu noktada alacaklının haciz talebinde bulunması gerekir; icra dairesi kendiliğinden hacze gitmez.
Borçlu Açısından İcra Takibi
Borçlu, ödeme emrini aldığında hukuken üç temel seçeneğe sahiptir:
- Borcu ödemek (tamamını veya anlaşmayla yapılandırma),
- Süre içinde itiraz etmek (borca, faize, yetkiye veya imzaya itiraz),
- Hiçbir şey yapmamak (bu durumda takip kesinleşir, haciz aşamasına geçilir).
İtiraz süresinin kaçırılması, çoğu zaman geri dönmesi zor hak kayıplarına yol açar. Bu nedenle, ödeme emrini alan borçlunun gecikmeden bir icra avukatı ile görüşmesi büyük önem taşır.
Haciz Çeşitleri: Taşınır, Taşınmaz, Maaş ve Banka Haczi
Haciz, borçlunun farklı malvarlığı unsurları üzerinde uygulanabilir. İzmir’de de uygulama, genel olarak İcra ve İflas Kanunu hükümleriyle uyumludur; ancak yerel yoğunluk ve icra dairesi işleyişi, sürenin pratikte değişmesine neden olabilir.
Taşınır Haczi
Borçlunun:
- Evindeki eşyalar (kanundaki haczedilemeyen mallar hariç),
- İş yerindeki makineler, demirbaşlar,
- Depodaki ürünler, stoklar,
- Araç dışındaki taşınır malları,
icra memurları tarafından yerinde tespit edilerek haczedilebilir.
Haciz sırasında bir tutanak düzenlenir; eşyalar yediemine bırakılabilir veya gerektiğinde icra deposuna alınabilir.
Taşınmaz (Gayrimenkul) Haczi
Borçlunun adına kayıtlı:
- Konut, işyeri, arsa, tarla gibi taşınmazları,
tapudaki kayda haciz şerhi konularak haczedilir. Bu işlem genellikle icra dairesi – tapu müdürlüğü yazışmaları üzerinden yürür; memurun fiilen taşınmaza gitmesi her zaman gerekmez.
Maaş Haczi
Borçlunun sigortalı çalışması/maaş alması hâlinde, işverene yazı yazılarak maaşın dörtte birine kadar haciz konabilir (istisnai durumlar hariç).
İşveren, icra dairesinden gelen yazıya uymak zorundadır; aksi durumda hukuki ve cezai yaptırımlarla karşılaşabilir.
Banka Hesabı Haczi
Borçlunun bankalardaki mevduat hesapları, icra dairesi aracılığıyla blokeye alınabilir.
Uygulamada, borçlunun çalıştığı banka veya tüm bankalara elektronik haciz (e-haciz) yazışmalarıyla haciz uygulanması mümkündür.
İzmir’de Haciz Süreci Adım Adım Nasıl İşler?
İzmir icra daireleri özelinde farklı dairelerin iş yoğunlukları, randevu sistemleri ve sahadaki fiili uygulamalar değişebilse de, hukuki çerçeve aynıdır. Süreci adım adım özetleyelim:
1. Takibin Kesinleşmesi
- Ödeme emri tebliğ edilmiş,
- Süresinde itiraz edilmemiş ya da itiraz kaldırılmış/iptal edilmiş ise,
takip kesinleşir ve alacaklı haciz isteyebilir.
2. Haciz Talebi
Alacaklı veya vekili (örneğin İzmir icra avukatı) icra dairesine başvurarak:
- Hangi tür hacizleri talep ettiğini (taşınır, maaş, banka, taşınmaz),
- Borçlunun bilinen adreslerini, işyerini, banka bilgilerini,
bildirir. Bu aşamada doğru ve güncel bilgi, sürecin hızını doğrudan etkiler.
3. Haciz Günü ve Haciz Mahalline Gidilmesi
Taşınır haczinde:
- İcra memuru, çoğunlukla alacaklının avukatıyla birlikte borçlunun adresine gider.
- Kapı açılmazsa, belirli hukuki süreçler sonrasında çilingir marifetiyle içeri girilebilir.
- Haczedilen mallar tek tek yazılır, tutanak altına alınır.
İzmir’de özellikle yoğun dönemlerde haciz taleplerine gün verilmesi biraz zaman alabilmektedir. Bu nedenle sürecin takip edilmesi ve hızlandırılması, profesyonel vekil ile çok daha kolay olur.
4. Yediemin ve Satış Süreci
- Haczedilen mallar, borçlunun veya üçüncü kişinin yediemin sıfatıyla elinde bırakılabilir.
- Alacaklının talebiyle satış aşamasına geçilir.
- Açık artırma/satış aşaması, ayrıca teknik bir süreçtir ve sürelere dikkat edilmesi gerekir.
Haczedilemeyen Mallar ve Sınırlar – Borçlunun Temel Hakları
Her ne kadar haciz, alacaklının hakkını koruyan güçlü bir araç olsa da; kanun, borçlunun insan onuruna yakışır bir yaşam sürmesi için bazı sınırlar koymuştur.
İcra ve İflas Kanunu’na göre haczedilemeyen veya kısmen haczedilebilen malların başlıcaları:
- Borçlunun ve ailesinin zorunlu kişisel eşyaları,
- Ev için gerekli mutat eşya (aşırı lüks olmayan, temel yaşamı sağlayan eşyalar),
- Borçlunun mesleğini icra etmesi için zorunlu olan araç ve gereçler (örneğin bir doktorun stetoskopu, bir taksi şoförünün tek aracı vb. belirli sınırlar dahilinde),
- Asgari geçimini sağlayacak kısmı hariç olmak üzere maaş ve ücretlerin bir bölümü (genellikle 1/4’ü haczedilebilir, tamamı değil),
- Bazı sosyal yardım ödemeleri ve kanunda özel olarak koruma altına alınan alacaklar.
Pratikte, haciz sırasında bazı eşyaların ölçüsüz şekilde haczedilmesi, borçlunun şikâyeti üzerine icra mahkemesi tarafından iptal edilebilmektedir. Bu nedenle borçlunun da süreçte haklarını bilmesi ve gerektiğinde “haczin kaldırılması” veya “haczedilmezlik şikâyeti” yoluna gitmesi son derece önemlidir.
Haciz İşlemlerinde En Sık Yapılan Hatalar (ve Nasıl Önlenir?)
Alacaklı Açısından Sık Hatalar
- Takip türünü yanlış seçmek (örneğin kambiyo yerine ilamsız takip),
- Süreleri kaçırmak (itiraz sonrası itirazın iptali/kaldırılması davası açmamak),
- Borçlunun malvarlığını yeterince araştırmamak,
- Eksik haciz talebi (yalnızca maaş haczi isteyip taşınmaz/banka haczini göz ardı etmek),
- Haczedilen mallar için satış isteme sürelerini kaçırmak.
Bu hatalar, alacağın yıllarca tahsil edilememesine veya tamamen zamanaşımına uğramasına sebep olabilir. Profesyonel bir İzmir icra avukatı ile çalışmak, bu riskleri önemli ölçüde azaltır.
Borçlu Açısından Sık Hatalar
- Tebligatları görmezden gelmek, “nasıl olsa hallederim” diye ertelemek,
- İtiraz süresini kaçırmak,
- Haciz sırasında memura yanlış veya eksik beyanda bulunmak,
- Haczedilemeyen mallar konusunda haklarını kullanmamak,
- Haksız takiplere karşı menfi tespit davası veya istirdat davası açmamak.
Özellikle “nasıl olsa ödeyemem, ne olursa olsun” düşüncesi, borçluyu çok daha ağır sonuçlarla karşı karşıya bırakabilir. Borçlu açısından da icra iflas hukuku avukatı desteği, sürecin daha dengeli yürütülmesini sağlar.
İzmir İcra Daireleri ve Uygulamadaki Pratik Farklılıklar
Her ilde olduğu gibi, İzmir icra daireleri de kendi iç işleyişine ve yoğunluğuna sahip. Bazı pratik farklılıklar şunlar olabilir:
- Bazı dairelerde haciz taleplerine daha hızlı gün verilirken, bazılarında yoğunluk sebebiyle daha ileri tarihler söz konusu olabilir.
- Elektronik haciz (e-haciz) uygulamaları, UYAP üzerinden farklı hızlarda işleyebilir.
- Haciz mahalline gidilmesi, kolluk desteği, yediemin uygulamaları gibi konularda, yerel teamüller rol oynar.
Bu yüzden İzmir’de takip yürütürken, hem kanunu hem de yerel pratiği bilen bir İzmir icra avukatının süreci yönetmesi, alacaklı için de borçlu için de büyük avantaj sağlar.
Haciz Sürecinde Avukatla Çalışmanın Avantajları (İzmir Özelinde)
Avukat Fırat Memiş (FM Avukatlık Bürosu) olarak, hem alacaklılar hem borçlular için İzmir icra iflas hukuku alanında kapsamlı hizmet veriyoruz. Avukatla çalışmanın öne çıkan faydaları:
- Doğru takip türünün seçilmesi: İlamsız, ilamlı, kambiyo, rehnin paraya çevrilmesi vb.
- Süre ve usul hatalarının önlenmesi: İtiraz, şikâyet, satış süreleri, zamanaşımı yönetimi.
- Etkin haciz stratejisi: Taşınır, taşınmaz, maaş ve banka haczinin doğru kurgulanması.
- Borçlunun haklarının korunması: Haczedilemeyen mallar, ölçüsüz haciz şikâyetleri, menfi tespit davaları.
- İzmir icra dairelerinin işleyişine hâkimiyet: Hangi dairede nasıl bir yol izlenmesi gerektiğini bilmek.
Amaç, yalnızca “bir haciz yapmak” değil; hukuka uygun, sürdürülebilir ve sonuç odaklı bir çözüm üretmektir.
Sık Sorulan Sorular
Haciz ne zaman başlar?
İcra takibi kesinleştikten, yani borçlu süresinde itiraz etmedikten veya itirazı kaldırıldıktan sonra alacaklının talebiyle haciz başlatılabilir.
Maaşımın tamamı haczedilebilir mi?
Genellikle hayır. Kanun, maaşın ancak belirli bir kısmının (çoğu durumda 1/4’ünün) haczedilmesine izin verir. Özel durumlar ve farklı alacak türleri için istisnalar olabilir.
Evdeki tüm eşyalar haczedilir mi?
Hayır. Borçlunun ve ailesinin zorunlu yaşam eşyaları haczedilemez. Lüks ve birden fazla bulunan eşyalar ise hacze konu olabilir.
İzmir’de haciz işlemi ne kadar sürer?
Bu, icra dairesinin iş yoğunluğuna, adresin doğruluğuna ve dosyanın niteliğine göre değişir. Profesyonel takiple süreç ciddi şekilde hızlanabilir.
Haksız olduğunu düşündüğüm icra ve haciz için ne yapabilirim?
Tebligat tarihine göre süresi içinde itiraz, icra işlemlerine karşı şikâyet, borcun aslında olmadığı durumlarda ise menfi tespit davası açılabilir. Bu noktada icra hukuku alanında tecrübeli bir avukata başvurmanız önemlidir.
Haciz işlemleri, hem alacaklı hem borçlu için hukuk sisteminin en kritik ve en hassas alanlarından biridir.
Yanlış atılan adımlar, alacaklının tahsilatını yıllarca geciktirebilir, borçlunun ise gereksiz ve ağır mağduriyetler yaşamasına sebep olabilir.
Avukat Fırat Memiş (FM Avukatlık Bürosu) olarak;
- Alacaklılar için: İzmir’de icra takibi, haciz, satış ve tahsilat sürecini uçtan uca yönetiyor,
- Borçlular için: hak kayıplarını önleyecek, ölçüsüz hacizleri sınırlandıracak hukuki savunma ve danışmanlık hizmeti sunuyoruz.
📞 Telefon: +90 505 863 04 06
📩 E-posta: avfiratmemis@gmail.com
🌐 Web: fmemis.av.tr
FM Avukatlık Bürosu – İzmir’de icra ve iflas hukuku, haciz işlemleri ve alacak-borç uyuşmazlıklarında güvenilir, şeffaf ve çözüm odaklı hukuki destek.


